KAS FORMU (DİRENÇ) ANTRENMANI
Kas formunu kazanmak, kaslar arasındaki biriken yağları uzaklaştırmak
için kuvvet antrenmanları düşünülür.
Fakat, ne yazık ki kuvvet söz
konusu olunca hemen aklımıza bir direnci kaldırmak gelir. Sayısız kas
yapma metotları vardır, herkes için uygun bir program var mıdır
sorusunun cevabı; "hayır"dır.
Haftada 2-3 kez egzersiz programına 15-30 dakikalık ılımlı kuvvet
antrenmanı ilave etmek, programın dengelenmesi açısından çok önemlidir.
Otuz yaşından sonra herkes, yavaş yavaş kas erozyonuna maruz kalır. Bu
durum egzersiz programına izometrik (statik) egzersizler ilave edilerek
azaltılabilir ya da korunabilir (kardiyak risk faktörüne sahip bireyler
uzman hekime danışmadan izometrik tür kuvvet egzersizleri yapmamalıdır).
izometrik egzersizler kas kuvvetinin gelişimini sağlar, yağları yakar,
kemik yoğunluğunun korunmasını sağlar, sindirim sistemini düzenler, kötü
kolesterolü azaltır. 90 yaşında olanlar dahil, bu tür egzersizler
herkes için yararlıdır.
Kas formunu kazanmak için, önce kendi vücut ağırlığımız ile 1-2 hafta
çalıştıktan sonra çok hafif yükler ile kas formu kazanma antrenmanlarına
geçilir. Her zamanki gibi bunun da belirli bir sistemi ve yöntemi
olmalıdır. Bir vücutçu ya da haltercinin çalışma yönteminin sağlık için
kas formu kazanmada yeri yoktur. Bu çalışmalara başlarken, (hekiminize
baş vurmuştunuz) bazı ön bilgilerinizin olmasında yarar vardır;
- tüm kasları içeren çok iyi bir ısınma yapılmalıdır,
- mümkün ise ayakta ağırlık kaldırılmamalıdır,
- omurga daima dik olarak konumlandırılmalıdır, bunun için basen iyi dengelenmelidir (ayaklar omuz hizasında açık),
- bedenin üst bölgesindeki kasların çalıştırılması için oturur ya da
uzanmış pozisyonda çalışmak tavsiye edilir (denge geniş bir yüzey ile
sağlanırsa basen daha kolay sabitleşir).
- ağırlık 2-3 saniyede, yavaş olarak kaldırılmalı, 3-4 saniyede başlangıç pozisyonuna dönülmelidir,
- harekete başlarken soluk verilmeli, başlangıç pozisyonuna dönerken soluk alınmalı, içerdeki hava baskılanmamalıdır.
- en fazla sakatlık riski sabit apareylerde oluşur, ideal çalışma ağırlığını bulmak zordur,
- bu tür çalışmalar bir uzman gözetiminde yapılmalıdır.
İlke; ister ayakta, ister sırt üstü ya da ister karın üstü, hangi
pozisyonda çalışılırsa çalışılsın bel bölgesinde bir hiperlordoza neden
olmamak için sırtın uygun olarak yerleştirilmesi gerekir.
Direnç seçimi; kas formu kazanma antrenmanları her üye için,
kaldırabileceği maksimal yükün %20-70’i arasında olmalıdır. Önce
çalışacağınız kas gurubunun kaldırabildiği maksimal ağırlığı
bulmalısınız. Bunu “deneme” yöntemi ile bir üye için bulabiliriz, bir
üyemiz için kaldırdığımız 1-2 tekrar arasındaki ağırlık, o üyenin
“maksimali” dir. Tüm gelişim programları buradan kaynaklanır. Diyelim
ki, kol bükme hareketinde 1 ya da 2 kere kaldırdığımız ağırlık (50 kg
olsun), çalışmalara bu ağırlığın %20’si ile (10 kg) başlamalıyız.
Gelişim birkaç haftada sağlanır. Kaldırılan direnç yenildikçe yük
artışına gidilir, yük artışı %5-20 arasında olmalıdır ve daima düşük
değerden başlanılmalıdır, direnç yenilince artış yapılır. 10-15 tekrar
ettiğimiz bir hareketi ilerleyen çalışmalarda 15-20 kere tekrar
ediyorsak, bu direnç yenilmiştir artışa gitmek gerekir.
Programının başarısı için;
- kendinize düzenli olarak haftada 2 gün, günde 10-20 dakika ayırın,
- hafif yüklerle başlayın, dereceli olarak artırın,
- temel kas guruplarını hedefleyen egzersizleri dengeli olarak uygulayın,
- hareketi tüm eklem açısında gerçekleştirin,
- tüm hareketler kontrolünüz altında gerçekleşsin,
- egzersizleri güvenli bir biçimde gerçekleştirin,
- her kas gurubu için uygun yükleri seçin,
- yük, normal solunumu engellemeden tekrarlara olanak sağlamalıdır,
- genellikle bir set 15 tekrardan, aerobik etki için 10-30 tekrardan oluşur,
- genellikle, her kas gurubuna 2 ya da 3 set yeterlidir,
- şayet yük yorucu ise tekrarların sayısı azaltılabilir,
- bir kas gurubundan diğerine geçerken 1 dakika, bir seriden diğerine
geçerken 2-3 dakika ara veriniz. Bir kas ne kadar iri ise toparlanma o
kadar uzun olmalıdır, yine de bu süre 3 dakikayı geçmemelidir, zira
uyarılan kas soğuyacaktır.
Gelişim birkaç haftada sağlanır ve;
- yük artırılır,
- tekrarların sayısı artırılır,
- egzersizler ve setler arasındaki aralar kısaltılır,
- her kas gurubunu uyaran farklı egzersizler çalışmalara katılmalıdır,
Yukarıdaki öneriler fitnes programındaki kas formunu kazanma ve koruma
çalışmaları içindir, vücutçuların hipertrofi programı değildir. Kas
yapma programında bir günlük tutulur ve yapılan çalışmalar; egzersiz
listesi, kullanılan ağırlıklar, tekrarların sayısı, serilerin sayısı,
tekrarlar ve seriler arasındaki toparlanmalar v.b. kaydedilir. Bu
uygulama size gelişim hakkında ve en uygun yöntem hakkında bilgi
verecektir.
Gelişim sağlamak için 48 saat ara ile çalışmak uygundur. Bir kası 96
saat bir sürede toparlanacak şekilde haftada 2 kere çalıştırırsanız,
gelişim sağlanamaz.
Bazı antrenman metotları ayni seansta tüm kasları çalıştırabilmektedir.
Böyle bir çalışmada iki seans arasında 48 saat toparlanma süresi
olmalıdır. Çünkü kaslar enerji depolarını yenileyecektir. Son seanstan
sonra yeterli bir süre dinlenip dinlenmediğinizi açıklayan bir faktör
vardır; kas tutulması, genel kırıklık hali. Hafif bile olsa bu ağrılar
kas fibrillerindeki enflamasyonu açıklar, bu ağrılar yeniden çalışıp
çalışmayacağınızı size belirtir. Bu kas ağrılara yeni başlayanlarda, ilk
seanstan sonra görülür. Bunun nedeni şimdiye kadar hiç ya da çok az
çalışan kasların çalışmaya başlamasıdır. Yük artırımına gitmeden devam
eden seanslarda bu ağrılar kaybolur.
Bazı programlarda, vücudun tüm kaslarını çalıştırma birkaç seansa
bölünür. Bu tip uygulama çok mantıklıdır, zira her gün çalışmaya olanak
sağlar. Üstelik organizma daha çabuk toparlar. Örneğin; bir gün vücudun
üst bölümü, ertesi gün alt bölümünü çalıştırmak gibi.
0 yorum:
Yorum Gönder